Heb je regelmatig last van twijfels over je ondernemerschap of moeite om doelen te stellen? Stel je vaak dingen uit of zoek je regelmatig bevestiging bij anderen? Dit zijn allemaal vormen van zelfsabotage die je zakelijke successen flink in de weg kunnen zitten. In dit blog geef ik je meer inzicht in dit thema. Want door inzicht kun je ermee aan de slag en zo zorgen voor meer actie en daarmee meer klanten en omzet.
Wat is zelfsabotage?
Zelfsabotage betekent dat je er van binnenuit niet volledig van overtuigd bent dat je over de vaardigheden beschikt om je doel(en) daadwerkelijk te bereiken. Zie het als het (on)bewust ondermijnen van je eigen behoeften, waarden maar ook van je doelen.
In veel gevallen heb je dit helemaal niet door. De oorzaak zit vaak in bepaalde (belemmerende) overtuigingen en bepaald gedrag. Maar het kan ook samenhangen met angsten, onzekerheid en allerlei twijfels. Je denkt bijvoorbeeld dat je iets niet verdiend of je vertrouwt er niet op dat je iets kunt. Ook faalangst speelt een grote rol bij zelfsabotage. Hierdoor houd je jezelf onbewust tegen om iets op te pakken of om ergens in te slagen.
Zelfkritiek is normaal, maar teveel kritiek op jezelf haalt alle motivatie weg om ergens aan te beginnen of iets af te ronden.
Typen zelfsabotage
Vaak gebeurt zelfsabotage volledig zonder dat je er erg in hebt. Je kunt het wel op het spoor komen. De volgende manieren hangen samen met zelfsabotage:
- Controle: Door je onzekerheid wil je graag de controle hebben en houden op de manier waarop een resultaat tot stand komt. Vaak is dat niet mogelijk en daarom begin je al niet eens met iets wat je graag wilt.
- Uitstel: Misschien wel een heel herkenbare. Je stelt iets steeds uit wat je moet of wilt doen. Altijd is er wel iets anders belangrijker zodat je dat ene steeds voor je uitschuift. ‘Ik doe nog wel een keer’ is dan vaak je gedachte.
- Ongeloof: Hiermee bedoel ik de gedachte van ‘Gaat dit wel echt werken?’, Is het niet eerder een wens dan dat het echt kan gebeuren? Bij ongeloof heb je geen vertrouwen in het proces. Daardoor ga je dus ook niet de stappen zetten die nodig zijn om wel in actie te komen.
- Twijfel: Een hele herkenbare waarschijnlijk: ‘Kan ik dit wel?’ ‘Wat als er straks dingen van mij worden verwacht die ik helemaal niet weet of kan?’, ‘Ben ik wel slim genoeg?’ Je twijfelt dan aan je eigen kunnen en aan je vaardigheden.
- Bevestiging: Je zoekt bevestiging om te weten of de stappen die je neemt wel de juiste zijn. Dat kun je doen door aan anderen hun mening te vragen, terwijl je eigenlijk gewoon hun goedkeuring zoekt. Maar dat kan ook bestaan uit het steeds weer opnieuw aanschaffen en volgen van trainingen. Voor jouw gevoel ben je nog steeds niet ‘gekwalificeerd genoeg’ om de gewenste stappen uit te voeren.
Herken je hier dingen van? Door hier eens over na te denken, kun je voor jezelf wat meer helder krijgen of en in welke mate je jezelf saboteert. Als dat duidelijk is, kun je gericht aan de slag om je zelfsabotage aan te pakken. Hier volgen een paar praktische tips die je daarbij kunnen helpen.
1. Leef bewust in het hier-en-nu
Het is slim en verstandig om zoveel mogelijk in het hier-en-nu te blijven met je gedachten. Want je gedachten gaan alle kanten met je op. Er ontstaan angstgevoelens over de toekomst en verdrietige of gevoelens vol met spijt over het verleden. Bijvoorbeeld over bepaalde keuzes die je hebt gemaakt over je bedrijf.
Die gedachten kunnen je vervolgens weer tegenhouden in de actiestand te komen. Merk je op dat je gedachten die kant op gaan? Herpak jezelf en ga terug naar het hier-en-nu. Focus op je werk of op een bladzijde uit het boek wat je leest of het programma dat je kijkt.
Zo haal je jezelf bewust gericht uit die gedachtestroom die mogelijk tot zelfsabotage gaat lijden. Hiermee breng je jezelf snel terug naar het hier-en-nu en zie je de dingen vaak een stuk realistischer.
2. Wees niet bang voor verandering
Mensen zijn nu eenmaal bang voor verandering: we blijven het liefste binnen onze comfort zone waar het voor ons veilig voelt.
Hoe ga jij om met nieuwe situaties en met veranderingen? Zie je het als iets bedreigends of juist als een prachtige gelegenheid om te groeien en nieuwe ervaringen op te doen? Als je als ondernemer bepaalde doelen voor ogen hebt, is verandering iets wat daarbij hoort.
Probeer verandering en alles wat daarmee te maken heeft te zien als een interessant uitdaging die je vast mooie dingen gaat opleveren. Wees niet bang voor alles wat mis kan gaan, maar geniet van de reis en vertrouw op een goede en mooie uitkomst.
3. Stop met het anderen naar de zin te maken
Vaak zit het in je als persoon: de ‘will to please’. En als ondernemer kun je daar ook zeker ‘last’ van ondervinden. Hoe vaak kun je ‘nee’ verkopen? Hoe vaak doe jij iets eigenlijk toch een beetje tegen je zin in?
Naast dat je daarmee ingaat tegen je eigen waarden en normen, levert het je onbewust veel stress op wat weer ten koste gaat van je effectiviteit en creativiteit als het gaat om je bedrijfsvoering.
Maak daarom keuzes die goed voelen en waar je echt achter staat. Dit kan in het begin even wennen zijn, maar door het vaker te doen gaat het je steeds gemakkelijker af.
4. Vergelijk jezelf niet met anderen
Als ondernemer is deze vorm van zelfsabotage vast voor veel mensen herkenbaar: jezelf vergelijken met anderen. Social media spelen daar ook een belangrijke rol. Je ziet andere ondernemers in je vakgebied die het helemaal gemaakt hebben.
Als je jezelf daarmee gaat vergelijken voel je je meteen minder gelukkig en ook kan het je motivatie wegnemen om bepaalde zaken op te pakken. Het kan ook als gevolg hebben dat je je als ondernemer minderwaardig gaat voelen, waardoor er ook nog maar weinig uit je komt.
Stop met het scrollen op je Facebook of Instagram en met het vergelijken. Ga daarvoor in de plaats liever aan de slag met een project dat je al lang wilde oppakken. Door lekker met je eigen business bezig te zijn, kom je vanzelf weer in een flow.
Focus op alles wat je zelf al hebt bereikt met je bedrijf en vier je successen.
5. Laat de controle(drang) zoveel mogelijk los
Als mens, maar zeker als ondernemer heb je vaak de drang om overal – soms zelfs dwangmatig – de controle op te hebben en te willen behouden. Dat komt voort uit het feit dat controle ons het gevoel van veiligheid en zekerheid biedt.
Wil je nu eindelijk stoppen met zelfsabotage en uitstelgedrag? Doe mee met de cursus ‘In 100 Dagen van Uitstel naar Actie’. Samen gaan we je uitstelgedrag te lijf: https://www.fanfactor.nl/cursussen/in-100-dagen-van-uitstel-naar-actie/
Met een beetje controle is ook niets mis, maar zodra het obsessieve vormen aan begint te nemen, heeft het veel negatieve impact op jou en je onderneming. Het weerhoudt je ervan om stappen te maken en nieuwe dingen op te pakken. Laat het niet zover komen.
Ga eens voor jezelf na hoe het ervoor staat met je controle(drang) en kijk of je het misschien wat meer kunt loslaten.
6. Stel zo min mogelijk dingen uit
Deze herken je vast ook: dingen uitstellen. Het wordt vaak geassocieerd met een soort luiheid, maar vaak zit er iets anders achter. Denk aan een bepaalde angst: angst om te falen, maar ook de angst om succesvol te zijn.
Daarnaast kunnen nieuwe dingen stressvol zijn en willen mensen die vorm van stress liefst vermijden. Als je vaker dingen uitstelt: ga eens bij jezelf na waarom je dat eigenlijk doet. Als je weet waarom je bepaald gedrag vertoont, leer je het sneller herkennen en kun je er gericht actie op ondernemen.
7. Probeer de mening van anderen zoveel mogelijk los te laten
Ben jij iemand die zich snel laat beïnvloeden door de mening van anderen? Ook dit kan een reden van zelfsabotage zijn. Realiseer je dat iedereen overal wel een mening over heeft. Weet dat dat oké is: iedereen mag ook een mening hebben.
Wat je echter moet proberen te voorkomen, is dat je de mening van anderen boven je eigen visie of vertrouwen stelt. Stel dat je een fantastische ambitie hebt met je bedrijf. Je vertelt vol enthousiasme over je plannen en sommige mensen kraken je idee af of geven argumenten waarom het niets zou zijn of waarom het waarschijnlijk niet zal lukken.
Voor sommigen is dat meteen een reden om minder gemotiveerd te zijn. Je kunt gedachtes krijgen als: ”Zie je wel dat wordt waarschijnlijk toch niets.” of “Misschien moet ik het toch maar niet doen.”
In actie komen is dan ook vaak lastig. En … zie daar: je bent jezelf alweer indirect aan het saboteren. Probeer de mening van anderen zoveel mogelijk los te laten. Vertrouw op je eigen gevoel en enthousiasme en ga ervoor!
8. Focus op je behaalde successen
Niets voelt beter dan behaalde successen. Vier ze en geniet er nog regelmatig van. Door vaak te denken aan alles wat je al bereikt hebt tot nu toe en alle successen die je hebt behaald, zet je jezelf weer in een positieve flow.
Zo ben je meer gemotiveerd om aan de slag te gaan en dingen vol enthousiasme op te pakken en ook af te ronden.
9. Kom in de actiestand
Blokkeer jij jezelf ook regelmatig in je ondernemerschap? Verzin je dan allerlei excuses en redenen waarom je niet gewoon begint met dat te doen wat je op de planning hebt staan? Uitstellen voelt misschien een moment lang goed aan, maar levert je daarna veel onrust en (onbewuste) stress op.
Je hebt altijd wel een excuus waarom je nog niet aan iets begint: het is niet het juiste moment, je hebt er nu geen geld voor, je hebt nog niet voldoende kennis, je hebt geen tijd of je doet het wel een andere keer.
Wat zijn jouw redenen dat je niet in de actiestand komt? Onderzoek dit bij jezelf en ga dan verder met tip 10.
10. Werk in kleine stapjes richting je doel
Door zelfsabotage heb je misschien al wel een planning klaar om een bepaald doel te bereiken en ben je goed voorbereid, maar er gebeurt vervolgens helemaal niets. Je maakt geen stappen en komt gewoon niet vooruit. Je business staat dan voor en deel onbedoeld stil.
Dat kan anders. Namelijk door gewoon te beginnen. Het klinkt zo eenvoudig … en dat is het ook. Door met kleine stapjes gewoon te starten aan je project of je idee, gaat de spanning eraf en voel je je bij elk behaald stapje steeds beter en zelfverzekerder.
Begin gewoon en start met kleine dingen. Die kun je op den duur steeds meer uitdagend maken. Zo loop je in het begin niet het risico om te veel hooi op je vork te nemen en er vervolgens mee te stoppen.
11. Stop met anderen de schuld geven
Als het gaat om zelfsabotage, is het ook vaak het geval dat mensen anderen de schuld geven van dingen die niet lopen zoals zij willen. Het kunnen de klanten zijn of je concullega’s. Soms krijgen gezinsleden of zelfs de buren de schuld van dingen die niet lukken of die helemaal fout gaan.
Herken je jezelf hierin? Dit is ook een belangrijke vorm van zelfsabotage die je vervelend parten kan spelen. Die voorkomt dat je in de flow komt en doorpakt om je business nog verder te laten groeien.
Kijk eens objectief in hoeverre de ander er echt iets aan kan doen dat jij niet in actie komt. Als je hier rustig over nadenkt, kom je er vaak achter dat er een andere reden voor is. Die reden ligt vaak bij jezelf (en dus niet bij die ander).
12. Geef niet te snel op
Last but not least misschien wel de belangrijkste tip: niet te snel opgeven. Het maakt niet uit waar het om gaat; houd altijd voor ogen dat je afmaakt waar je aan begonnen bent.
Bij de eerste tegenslag zijn er al mensen die de handdoek in de ring gooien. Zorg dat je niet één van hen bent. Realiseer je dat er altijd problemen, uitdagingen en zelfs tegenslagen op je pad kunnen komen.
De kunst is dan om niet op te geven, maar juist te zoeken naar oplossingen en gewoon door te gaan. Je weet het: de aanhouder wint! Er bestaat niet zoiets als probleemloos ondernemen. Verdeel je werkzaamheden in kleine stapjes en vier grote – maar ook kleine – successen.
Neem deze tips tegen zelfsabotage ter harte en ga zo voor nog meer klanten en nog meer omzet. Succes!
Wil je nu eindelijk stoppen met zelfsabotage en uitstelgedrag? Doe mee met de cursus ‘In 100 Dagen van Uitstel naar Actie’. Samen gaan we je uitstelgedrag te lijf:https://www.fanfactor.nl/cursussen/in-100-dagen-van-uitstel-naar-actie/
Je kent het verschijnsel vast wel: uitstelgedrag. Je krijgt het niet voor elkaar om die klusjes te doen die al even moeten gebeuren of om een start te maken met een groter project. In dit blog deel ik 14 tips met je om je uitstelgedrag effectief tegen te gaan: https://www.anneraaymakers.nl/14-gouden-tips-tegen-uitstelgedrag/
Speak Your Mind